Żałoba
Żałoba jest bardzo trudnym okresem dla każdego kto stracił bliską sobie osobę. Typowe dla niego jest uczucie dużego smutku, przygnębienia, tęsknoty, pustki, którą ciężko jest wypełnić. Na śmierć bliskiego nie da się przygotować. Jest to normalny proces akceptowania odejścia i poradzenia sobie ze stratą. Czas jaki jest potrzebny do powrotu do satysfakcjonującego funkcjonowania zależy jest od czynników indywidualnych, ale też od stopnia bliskości ze zmarłym. Średnio trwa on około 12 miesięcy, ale jest to naprawdę bardzo indywidualna sprawa. Wg Kübler-Ross każda osoba w żałobie przechodzi przez pewne jej etapy. Pierwszym z nich jest zaprzeczenie, niedowierzanie i szok. Często pojawia się w przypadkach śmierci w wypadku samochodowym. Mogą towarzyszyć myśli „to się nie dzieje naprawdę”, „to nie może być on/ona, to na pewno ktoś inny”. Osoba nie dopuszcza do siebie myśli, że zmarłego już nie ma. Etap, który może pojawić się później jest bunt. Towarzyszy mu żal i złość do świata, do Boga lub do zmarłego. Pojawiają się pytania „dlaczego spotkało to mnie”, „dlaczego mnie opuścił”? Kolejnym etapem jest targowanie się. Polega na szukaniu sposobów odwrócenia sytuacji, której zmienić się już nie da. Najbardziej dotkliwa jest jednak faza depresji. Charakteryzuje się silnym bólem, rozpaczą. Jest to czas uświadomienia sobie braku bliskiej osoby. Może się pojawić lęk, stany depresyjne, brak apetytu czy problemy ze snem. Ostatnim etapem jest akceptacja. Bliscy zaczynają godzić się ze śmiercią i brakiem bliskiego. Oczywiście przedstawione fazy mogą pojawiać się w różnej kolejności i nasileniu w zależności od czynników indywidualnych. Ważne jest, aby nie odbierać sobie możliwości przejścia przez wszystkie z nich. Nie powinniśmy tłumić emocji. Jest to naturalny proces, który każdy musi przejść na własnych zasadach. Pomoc psychologa w przejściu żałoby jest dobrym sposobem do zrozumienia swoich emocji i uporania się z dotkliwą stratą.
