Pierwszy dzień w przedszkolu za nami!
Adaptacja w przedszkolu to wyjątkowo trudny czas dla większości maluchów. Ba! Dla rodziców czasem jeszcze trudniejszy! Cała rodzina przechodzi dużą zmianę. Dla dziecka jest to czas, w którym zostaje ono wyrwane z jego środowiska, w którym żyło od urodzenia, być może po raz pierwszy zostaje na tak długo bez rodziców i to w dodatku z obcymi osobami! A dla rodziców? Zostawienie swojej kruszynki, obawy: czy będzie tęsknić, jak się będzie czuło, czy będzie się bawiło z rówieśnikami, ale też zmiana organizacji dnia, powrót do pracy po urlopie macierzyńskim, nowy podział obowiązków - to wszystko jest dla Rodziny wielkim wyzwaniem, które warto zauważyć i odpowiednio do niego podejść.
Czas całego procesu adaptacji w nowym miejscu jest bardzo indywidualną kwestią. Może trwać kilka, kilkanaście dni, a może i kilka miesięcy. Nauczyciele z pewnością dołożą wszelkich starań, by dziecko czuło się dobrze, lecz Ty jako rodzic masz również wiele możliwości, by ułatwić swojemu dziecku ten proces.
Z okazji „Dnia przedszkolaka” przygotowaliśmy dla Was 7 praktycznych porad, które prezentujemy poniżej. Zapraszamy do lektury!
„Jak pomóc Maluchowi w procesie adaptacji przedszkolnej”
1. Trening samodzielności
Aby ułatwić start w przedszkolu Twojego dziecka warto trenować z nim czynności samoobsługowe takie jak: mycie rąk i buzi, ubieranie się, czy sygnalizowanie potrzeb. Nie wyręczaj swojego dziecka. Jeśli nie poradzi sobie za pierwszym razem, z pewnością uda się za drugim lub trzecim. Jest to idealna okazja do chwalenia i budowania w dziecku sprawczości. Panie w przedszkolu na pewno chętnie pomogą Twojemu maluchowi, jednak gdy dziecko opanuje te czynności w domu, wejdzie do przedszkola z większą pewnością siebie.
Pamiętaj jednak, że pierwsze dni w przedszkolu nie będą dobrym czasem na naukę sznurowania. Zaopatrz dziecko w buciki na rzepy lub klamry. Zadbaj o wygodne ubranie, może bez zbędnych guzików.
2. Towarzysz, ulubiona zabawka
Wiele przedszkoli dopuszcza przynoszenie swoich zabawek podczas procesu adaptacji. Pozwól swojemu maluchowi wziąć jego ulubioną zabawkę. Będzie czuł jej znajomy zapach, będzie kojarzyła się z domem, dzięki czemu poczuje się pewniej w swoich pierwszych krokach w nowym środowisku.
3. Jak zachęcić do pójścia do przedszkola?
Atmosfera niepokoju, pośpiechu i powagi z pewnością nie sprzyja adaptacji w przedszkolu. Pomyśl, jakie wysyłasz dziecku komunikaty. Jeśli przed wyjściem przygotowanie odbywa się w biegu, rodzice są zatroskani, zmartwieni, jak w takiej sytuacji czuje się dziecko?
Jeśli Twoja pociecha zobaczy Cię spokojnego, uśmiechniętego i radosnego będzie czuło się o wiele bezpieczniej. Nie wysyłasz go przecież w miejsce, gdzie będzie działa mu się krzywda. Pamiętaj, jeśli samemu boisz się zostawić dziecko w przedszkolu wzbudzisz w nim te same emocje, a pożegnanie może się znacznie przedłużyć. A dlaczego dzieci przejmują emocje rodziców? Odpowiedzialne są za to neurony lustrzane, o których więcej pisaliśmy już w poprzednim poradniku. Również dzieci odczytują sygnały niewerbalne, których my dorośli możemy nawet nie być świadomi.
Warto również wzbudzać w dziecku ciekawość nowego. Opowiedz mu o zabawkach jakie mogą być w przedszkolu, o nowych grach, spędzaniu czasu na placu zabaw. Zastanawiajcie się wspólnie jakie będą gry i zabawy. Sam emanując ciekawością i podekscytowaniem przekażesz dziecku pozytywny komunikat. Pobudzisz w ten sposób wyobraźnię dziecka i rozbudzisz ciekawość.
4. Informacje
Przed pójściem do przedszkola warto, abyś porozmawiał z dzieckiem i opisał mu jak działa przedszkole. Nawet wielu dorosłych nie lubi iść w nowe miejsce, gdzie nie wiadomo co ich czeka. Maluchy mają podobnie. Opowiedz mu co się będzie działo:
- ile będzie jadło posiłków
- jaki będzie harmonogram dnia
- czy będą zabawy w sali czy na dworze
- kiedy przyjdziesz z powrotem.
Ale pamiętaj! Nie operuj godzinami, np. o 12:00 będzie obiad. Tak małe dziecko nie wie, kiedy jest godzina 12:00, ani nie wie że będzie jadło obiad pół godziny. Tak samo nie wie kiedy go odbierzesz, jeśli Twój komunikat będzie brzmiał „Odbiorę Cię za 4 godziny”. Operuj wydarzeniami np. „Przyjdę po Ciebie po obiedzie/podwieczorku”. Ważne jest również to, abyś rzeczywiście się wtedy pojawił. W przeciwnym razie maluch może poczuć się oszukany i zawiedzony, a następne poranne rozstania mogą się wydłużyć.
5. Uczestnictwo w zajęciach adaptacyjnych
Przedszkola bardzo często organizują dni/zajęcia adaptacyjne. Celem takich dni jest ułatwienie dzieciom przystosowania się do nowego środowiska. Zajęcia najczęściej aktywizują również dorosłych. Na początku obecność rodziców jest kluczowa, jednak z czasem są oni stopniowo wyłączani z zajęć. Takie płynne przejście pozwoli Twojemu dziecku łatwiej oswoić się z nową sytuacją.
6. Redukcja innych stresów
W miarę możliwości postaraj się, aby czas rozpoczęcia przez dziecko uczęszczania do przedszkola nie pokrywał się z innymi dużymi wydarzeniami w rodzinie. Czasem jest to niemożliwe np. podczas przeprowadzki, ale naprawdę ważne jest to, aby dziecko w tym trudnym czasie miało dużo spokoju.
7. Co zrobić jak dziecko płacze?
Widok płaczącego malucha, kurczowo trzymającego się nogi rodzica jest dla nauczycielek dobrze znany. Jest to sytuacja trudna zarówno dla dziecka jak i dla rodzica. Warto przed pójściem do przedszkola ustalić z nim jak będzie wyglądało pożegnanie i trzymać się ustalonego scenariusza. Bądź czuły, empatyczny, ale stanowczy i zapewnij dziecko, że po niego wrócisz. Ważne jest, aby dziecko weszło do przedszkola samodzielnie, na własnych nogach. Gdy będzie zabierane z Twoich rąk będzie to dla niego jeszcze trudniejsze przeżycie. Unikaj również przedłużania pożegnania. Doskonale wiemy, że łzy dziecka są bardzo trudne dla rodzica, ale pamiętaj, że są one naturalną reakcją na dziejące się wydarzenie. Pozwól mu płakać i odzwierciedlaj jego emocje. Zauważ, że jest mu trudno. Możesz powiedzieć np. „Widzę, że płaczesz i jest Ci smutno. Wiem, że jest to trudna sytuacja. Mam nadzieję, że będziesz się dobrze bawił/a w przedszkolu. Muszę iść do pracy. Odbiorę Cię po podwieczorku”.
Drodzy rodzice, wiemy i wierzymy, że jest to dla was trudny czas. Jednak mamy nadzieję, że ten krótki poradnik pomoże Wam poradzić sobie i płynnie przejść proces adaptacji.